Ortognatik cerrahi, dişleri, çeneleri ve yüzü etkileyen ve sadece ortodontik yöntemlerle tedavi edilemeyen ileri seviyedeki diş ve çene düzensizliklerinin veya uyumsuzluklarının düzeltilmesi amacıyla genel anestezi altında yapılan çenelerin yeniden konumlandırılması ameliyatlarına denir. Örneğin ağzını kapatınca ön dişlerinin arasında büyük açıklık kalan veya alt çenesi çok ileride olan veya üst çenesi çok dar veya çok küçük olan vb. hastalar hep bu yöntemlerle tedavi edilirler.

Ortognatik cerrahi bu konuda deneyimli bir ortodonti uzmanı ile birlikte planlanarak ve kapsamlı bir ortodontik tedavi ile birlikte yapılması gereken bir ameliyattır. Bu hastalarda öncelikle kapsamlı bir ortodontik değerlendirme ve analizler yapılır; sonra ameliyatla ilgili planlama yapılır. Ameliyat öncesi gömülü dişler varsa ve gerekliyse çekilir. Fakat bir gömük diş çekiminden sonra en az 6 ay iyileşme için beklenmelidir. Ayrıca dişlerin endodontik, konservatif ve periodontal tedavileri gerekliyse yapılmalı, hastanın ağız hijyeni de düzeltilmelidir.

Detaylı analizler ve planlamalar sonrasında ameliyat sonrasına göre yaklaşık 6-18 ay arası sürebilen ortodontik tedavi (çapraşıklıkların giderilmesi, gerekliyse üst çenenin genişletilmesi, üst ileri itimin düzeltilmesi, segmental osteotomiler için yer açılması, okluzal düzlem seviyelerinin ayarlanması vs) yapılır ve hasta ameliyata hazır hale gelir. Bu aşamada ameliyatta çenelerin istenen hareketlerini elde etmede referans olarak kullanılacak rehber plaklar ortodontist tarafından hazırlanır. Cerrah, genel anestezi altında çeneleri serbestleştirerek rehber plaklarla yeni konumunda çeneyi plak ve vidalarla sabitler. Adeta çenede kontrollü bir kırık oluşturup ideal bir konuma getirip kırık sabitlemesi yapar. Takip eden süreçte dişlerde minimal ortodontik düzeltmelerin yapılacağı ve yaklaşık 6 ay kadar süren tamamlayıcı bir ortodontik tedavi ile tedavi süreci tamamlanmış olur.